تعیین بهترین مسیر احداث خط دوچرخه سواری با رویکرد حمل ونقل پایدار (مطالعه موردی: منطقه 1 شهر شیراز)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده مهندسی عمران و محیط زیست، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تهران، ایران

2 دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه کنکوردیا، مونترال، کبک، کانادا

3 دانشکده شهرسازی، دانشگاه آزاد واحد تهران- مرکز، تهران، ایران

چکیده

امروزه استفاده از دوچرخه به عنوان راهکاری برای کاهش معضل ترافیک و پیامدهای آن به ویژه آلودگی هوا، نیازمند وجود امکانات و شرایط مناسب از جمله ایجاد مسیرهای مخصوص دوچرخه سواری است. در این مطالعه، اولویت پنج مسیر مناسب برای دوچرخه‌سواری در شبکه معابر منطقه 1 شهرداری شیراز با توجه به سه دسته معیار اصلی ایمنی، جذابیت و قابلیت جابجایی در مسیر بررسی گردیده‌است. معیار ایمنی مسیر به عامل‌های: تعداد تقاطع مسیر، شیب مسیر، عدم عبور وسایل‌نقلیه سنگین از مسیر، سرعت مجاز مسیر، میزان تغییرات در امتداد مسیر دوچرخه‌سواری؛ معیار جذابیت مسیر به عامل های: زیبایی مسیر وتنوع کاربری در مسیر؛ و معیار قابلیت جابجایی مسیر به عاملهای: تعداد ایستگاه‌های حمل‌ونقل همگانی در مسیر، جمعیت ساکن تحت پوشش مسیر و تعداد مراکز آموزشی واقع در مسیر تقسیم شده‌اند. وزن‌دهی و تحلیل معیارها و عامل‌های مربوط به آنان نشان می‌دهد که براساس نظرات کارشناسان حمل‌ونقل و براساس فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP)، مهمترین عاملها برای اولویت‌بندی مسیرهای دوچرخه‌سواری شیب و سرعت مجاز جریان ترافیک در مسیر بوده و سایر عوامل در رده‌های بعدی قرار دارند. نهایتا، کاربرد روش ارایه شده برای احداث خطوط دوچرخه‌سواری در یکی از مناطق شهر شیراز نشان داده شده‌است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Determining the Best Path for Bicycle Lane Construction Using Sustainable Transportation Approach (Case Study: District 1 of Shiraz)

نویسندگان [English]

  • M. Habibian 1
  • P. Hamouni 2
  • P. Haghshenas 3
1 Transportation Planning, Amirkabir University of Technology (Tehran Polytechnic), Tehran, Iran
2 P. Hamouni, Civil Engineering, Concordia University, Montreal, Quebec, Canada
3 Urban Planning, Islamic Azad University Central Tehran Branch, Tehran, Iran
چکیده [English]

Nowadays; cycling is considered as a solution to address traffic congestion problem and its consequences, especially air pollution. However, this mode requires suitable facilities including bicycle paths. This paper discusses prioritizing of five bicycle paths in district 1 of the city of Shiraz, Iran, regarding “Safety”, “Appeal” and “Mobility” criteria. The safety criterion is subcategorized into five factors as follows: number of street crossed by the path (i.e., intersections), slope of the path, heavy vehicles in the path, speed limit of the path and number of direction offsets along the path. The criterion of appeal of the path is subcategorized into two factors as follows: attractiveness of the path sides and the diversity of land uses along the path and at last, the mobility of path is subcategorized into number of public transit stations along the path, residents alongside the path and educational centers along the path. Based on the Analytical Hierarchy Process (AHP), the weights of criteria and factors demonstrate that according to transportation experts’ opinions, the most important factors were slope and speed limit of a path. Furthermore, the application of the method in one of the districts of the city of Shiraz has been conducted.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Bicycle Path
  • Prioritization
  • Analytical Hierarchy Process
  • Sustainable Transportation
[1] European Conference of Ministers of Transport, Assessment & decision making for sustainable transport, European Conference of Ministers of Transport, France, 2004.
[2] T. Litman, Well measured: Developing indicators for sustainable and livable transport planning, Victoria Transport Policy Institute, 2011.
[3] T. Litman, Bicycling and transportation demand management, Transportation Research Record, (1441) (1994).
[4] A.P. Design, Los Angeles Bicycle Master Plan, Los Angeles, 2012.
[5] The Department of City Planning and Transportation of New York City, New York City Bicycle Master Plan, New York City, 1997.
[6] J. Pucher, J. Dill, S. Handy, Infrastructure, programs, and policies to increase bicycling: an international review, Preventive medicine, 50 (2010) S106-S125.
[7] T. Hsu, Y. Lin, A model for planning a bicycle network with multi-criteria suitability evaluation using GIS, WIT Transactions on Ecology and the Environment, 148 (2011) 243-252.
[8] Á. Caviedes, M. Thirouin, D. Paez, A GIS methodology for cycling investment prioritization using cadastre and urban form information, in: 8th FIG Regional Conference 2012 Surveying Towards Sustinable Development, Montevideo, Uruguay, 2012.
[9] G. Rybarczyk, C. Wu, Bicycle facility planning using GIS and multi-criteria decision analysis, Applied Geography, 30(2) (2010) 282-293.
[10] A. Tahanian, A. Pakbaz, Prioritization the location of bike stations using F-AHP and statistical comparison, in: First international city bike Tehran, 2011. (In Persian)
[11] E.H. Forman, S.I. Gass, The analytic hierarchy process—an exposition, Operations research, 49(4) (2001) 469-486.
[12] T.L. Saaty, The seven pillars of the analytic hierarchy process, in: Multiple Criteria Decision Making in the New Millennium, Springer, 2001, pp. 15-37.
[13] T.L. Saaty, Decision making for leaders: the analytic hierarchy process for decisions in a complex world, RWS publications, 1990.
[14] F. Gharib, Feasibility of creating pedestrians and bicycles roads in the Old Tehran area, Beautiful arts, 19 (2004) 17-28. (In Persian)
[15] H. Kenflakhar, Planning principles (design) for pedestrians and bicycles, Tehran University publication, Tehran, 2002. (In Persian)
[16] M.o.R.U. Development, Bike routes in urban roads design guideline, Tehran, 1996. (In Persian)
[17] P. Shahabian, Risk of riding at the intersection of bicycles, Municipalities, 58 (2002) 58-60. (In Persian)
[18] R. Cervero, M. Duncan, Walking, bicycling, and urban landscapes: evidence from the San Francisco Bay Area, American journal of public health, 93(9) (2003) 1478-1483.
[19] J. Pucher, R. Buehler, Integrating bicycling and public transport in North America, Journal of Public Transportation, 12(3) (2009) 5.
[20] J. Pucher, R. Buehler, Why Canadians cycle more than Americans: a comparative analysis of bicycling trends and policies, Transport Policy, 13(3) (2006) 265-279.
[21] Alborz golden ways, Shiraz Bicycle Network Studies, Shiraz, 2006. (In Persian)
[22] A. Najafi, A. Afrazeh, Analysis of the environmental projects risk management success using analytical network process approach, International Journal of Environmental Research, 5(2) (2011) 277-284.
[23] M. Habibian, M. Mesbah, A. Sobhani, Ranking of hazardous road locations in two-lane two-way rural roads with no crash record, in: Australasian Transport Research Forum 2011 Proceedings, 2011.