بررسی رفتار خاک منجمد تحت آزمایش فشاری محدود نشده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

در ساخت و سازهای زیرزمینی شهری و مناطق سردسیری، اغلب خاک­ های ماسه ­ای منجمد مشاهده می­ شود. از طرف دیگر انجماد مصنوعی خاک به عنوان یکی از روش­ های بهسازی خاک شناخته می­ شود. همچنین می­ دانیم بیشتر خاک مناطق ساحلی از نوع ماسه بد­دانه‌بندی شده است و این نوع خاک‌ها با رطوبت بالا و در معرض دمای پایین می­ باشند، در چنین مواقعی ضروری است تاثیر عوامل مختلف بر مقاومت خاک منجمد بررسی شود. از این رو برای شناخت دقیق، مدت زمان لازم انجماد برای رسیدن خاک مورد نظر به مقاومت کافی نیز مورد مطالعه قرار می­ گیرد. خاک مورد مطالعه، ماسه برداشت شده از اطراف دریاچه شورابیل شهر اردبیل است که تعداد بالای روزهای یخبندان اردبیل (130 روز) در سال گویای ضرورت تحقیق می­ باشد. برای بررسی تاثیر اندازه ذرات خاک، از دو اندازه مختلف ماسه، شامل اندازهmm  0/25 وmm  0/15 که با نسبت­ های مشخص با خاک رس مخلوط می­ شود استفاده شده است. در این پژوهش، از آزمایش فشاری تک محوره برای بررسی مقاومت فشاری محصور نشده 10 ترکیب خاک مختلف و 4 درصد رطوبت متفاوت استفاده شده است. 40 ترکیب در 3 مدت زمان انجماد مختلف مورد بررسی قرار گرفت. در خروجی نتایج آزمایش، منحنی­ های تنش-کرنش به ­طور کلی حالت نرم شدن کرنش را نشان می ­دهند. مقاومت نمونه­ ها در مدت زمان کوتاه ­تر، مقدار تقریباً مشابهی دارند. با افزایش سن انجماد، تنش ناشی از وجود رس، مقادیر متقاوتی را نشان می ­دهد. به ­طوری که با افزایش سن انجماد، نمونه با درصد کم رس رشدی نداشته و از یک مقدار ثابت، دیگر بیش­تر نمی­شود به عنوان مثال، نمونه با 50% رس در با سن انجماد 24 ساعت و رطوبت 15% تنشی برابر با kPa 208/5 و در مدت انجماد 72 ساعت، kPa 283/8 را تحمل می­ کند، در حالی که این ارقام برای نمونه با 10% رس با رطوبت مشابه برابر باkPa 265/4 برای سن انجماد 24 ساعت و kPa  283/8 برای سن انجماد 72 ساعت می ­باشد. در آخر اینکه، با کوچک­ تر شدن اندازه ماسه مصرفی، مقاومت تا حدود 36% در برخی نمونه ­ها کاهش می ­یابد اما هم­چنان روال آزمایش حفظ می­ شود و نمونه با 30% رس در اغلب موارد بیش­ترین مقاومت را دارا هستند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Investigation of Frozen Soil Behavior under Unconfined Compression Test

نویسندگان [English]

  • Alireza Negahdar
  • Alireza Ahmadi Barough
  • Mirmahdi Seyedrahimi-Niaraq
Associate Professor Department of Civil Engineering
چکیده [English]

Frozen sand soils are often observed in underground urban and engineering constructions in cold climates. Artificial ground freezing is a soil improvement technique, and soils in coastal areas are mostly comprised of poorly-graded sand with low moisture and temperature. Thus, it is required to explore the effects of different factors on the strength of frozen soils in such areas. In addition, the freezing age required to obtain sufficient strength is studied. The present study investigates sand from the Shorabil Lake shore in Ardabil, Iran, frozen in cold seasons. To evaluate the effects of the soil grain size, sands with gran sizes of 0.15 and 0.25 mm mixed with clay in different ratios were employed. Uniaxial compressive testing was implemented to measure the unconfined compressive strength of ten soil mixtures with four moisture contents. Thus, a total of 40 mixtures were studied at three freezing ages. The stress-strain curves showed strain softening. The specimens had almost the same strength at shorter freezing ages. As the freezing age increased, different stresses were observed due to the clay content; the strength of a specimen with a low clay content remained almost unchanged as the freezing age increased. The specimen with a clay content of 50% and a moisture content of 15% had a strength of 205.5 kPa at a freezing age of 24 h and 283.8 kPa at a freezing age of 72 h. Also, the specimen with a clay content of 10% and a moisture of 15% was found to have strengths of 265.4 and 283.8 kPa at the freezing ages of 24 and 72 h, respectively. Several specimens underwent an up to 36% decline in strength as the sand grain size decreased; however, the trend was still the case, and the specimen with 30% clay showed the highest strength in most cases.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Frozen soil
  • Compression strength
  • Clay soil
  • Moisture
  • Sandy soil

مراجع

[1] D. Chen, W. Ma, G. Li, Z. Zhou, Y. Mu, A long-term strength criterion for frozen clay under complex stress states, Cold Regions Science and Technology, 176 (2020) 103089.
[2] N. Girgis, B. Li, S. Akhtar, B. Courcelles, Experimental study of rate-dependent uniaxial compressive behaviors of two artificial frozen sandy clay soils, Cold Regions Science and Technology, 180 (2020) 103166.
[3] W. Fei, Z.J. Yang, Modeling unconfined compression behavior of frozen Fairbanks silt considering effects of temperature, strain rate and dry density, Cold Regions Science and Technology, 158 (2019) 252-263.
[4] F. Hou, Y. Lai, E. Liu, H. Luo, X. Liu, A creep constitutive model for frozen soils with different contents of coarse grains, Cold Regions Science and Technology, 145 (2018) 119-126.
[5] Z. Zhou, W. Ma, S. Zhang, Y. Mu, G. Li, Experimental investigation of the path-dependent strength and deformation behaviours of frozen loess, Engineering Geology, 265 (2020) 105449.
[6] Z.-y. Zhu, X.-z. Ling, S.-j. Chen, F. Zhang, L.-n. Wang, Z.-y. Wang, Z.-y. Zou, Experimental investigation on the train-induced subsidence prediction model of Beiluhe permafrost subgrade along the Qinghai–Tibet railway in China, Cold regions science and technology, 62(1) (2010) 67-75.
[7] M. Esmaeili-Falak, H. Katebi, A. Javadi, Experimental study of the mechanical behavior of frozen soils-A case study of tabriz subway, Periodica Polytechnica Civil Engineering, 62(1) (2018) 117-125. (in Persian)
[8] Y. Lai, X. Xu, Y. Dong, S. Li, Present situation and prospect of mechanical research on frozen soils in China, Cold Regions Science and Technology, 87 (2013) 6-18.
[9] D. Chen, W. Ma, G. Li, Z. Zhou, Y. Mu, S. Chen, Definition of failure criterion for frozen soil under directional shear-stress path, Sciences in Cold and Arid Regions, 11(6) (2020) 428-434.
[10] L. WuQingbai, Areviewof recent frozen soil engineering in permafrost regions a long Qinghai-Tibet Highway, China, 13(3) (2002) 199-205.
[11] S. Quanbin, Y. Ping, W. Guoliang, Experimental research on adfreezing strengthsat the interface between frozen fine sand and structures, Scientia Iranica, 25(2) (2018) 663-674.
[12] Z. Chen, X. Guo, L. Shao, S. Li, L. Gao, Sensitivity analysis of thermal factors affecting the nonlinear freezing process of soil, Soils and Foundations, 61(3) (2021) 886-900.
[13] D.B. QI JL, A state of the art for strength of frozen soils, Journal of Beijing University of Civil Engineering and Architecture, 32(3) (2016) 89-95.
[14] N.A. Tsytovich, Mechanics of frozen ground, Scripta Book Co., 1975.
[15] Z. Ding, B. Kong, X. Wei, M. Zhang, B. Xu, F. Zhao, Laboratory testing to research the micro-structure and dynamic characteristics of frozen–thawed marine soft soil, Journal of Marine Science and Engineering, 7(4) (2019) 85.
[16] R.A. Bragg, O. Andersland, Strain rate, temperature, and sample size effects on compression and tensile properties of frozen sand, Engineering Geology, 18(1-4) (1981) 35-46.
[17] F. Sayles, N. Epanchin, Rate of strain compression tests on frozen Ottawa sand and ice, US Army CREEL, Tech. Note, Hanover,  (1966).
[18] H. Li, Y. Zhu, J. Zhang, C. Lin, Effects of temperature, strain rate and dry density on compressive strength of saturated frozen clay, Cold regions science and technology, 39(1) (2004) 39-45.
[19] X. Liu, E. Liu, D. Zhang, G. Zhang, X. Yin, B. Song, Study on effect of coarse-grained content on the mechanical properties of frozen mixed soils, Cold Regions Science and Technology, 158 (2019) 237-251.
[20] J. Zhao, P. Zhang, X. Yang, J. Qi, On the uniaxial compression strength of frozen gravelly soils, Cold Regions Science and Technology, 171 (2020) 102965.
[21] M. Chai, H. Zhang, J. Zhang, Z. Zhang, Effect of cement additives on unconfined compressive strength of warm and ice-rich frozen soil, Construction and Building Materials, 149 (2017) 861-868.
[22] A. Shastri, M. Sanchez, Mechanical modeling of frozen soils incorporating the effect of cryogenic suction and temperature, in:  GeoCongress 2012: State of the Art and Practice in Geotechnical Engineering, 2012, pp. 2492-2501.
نشریه مهندسی عمران امیرکبیر
دوره 54، شماره 8
آبان 1401
صفحه 3083-3096

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار