تاثیر نحوه خطی‌سازی معیار هوک و براون در تعیین ظرفیت باربری توده‌سنگ‌ها به روش تحلیل حدی مرز بالا

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

2 استادیار، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

چکیده

یکی از مسائل مهم در موضوع ظرفیت باربری توده­ سنگ­ ها، نحوه به کارگیری معیار خرابی است. در روش ­های مبتنی بر مرز بالای تحلیل حدی، معیار خرابی غیرخطی هوک و براون که یکی از کاربردی­ترین معیار موجود برای مسائل عملی است، به صورت یک یا چند خط معادل در نظر گرفته می ­شود. در این تحقیق با استفاده از تحلیل حدی مرز بالا، به بررسی تاثیر نحوه خطی ­سازی معیار غیرخطی هوک و براون بر ظرفیت باربری پی­ های سنگی با در نظر گرفتن اثر عمق مدفون پرداخته شده است. با توجه به متفاوت بودن سطح تنش در نقاط مختلف بستر سنگی، تکنیک معادل‌سازی چندخطی برای این معیار غیرخطی استفاده شده است تا بیشترین مشابهت با معیار غیرخطی هوک و براون ایجاد شود. عمق مدفون پی نیز برخلاف سایر تحقیقات گذشته، با سربار معادل جایگزین نشده و به صورت واقعی خود در نظر گرفته شده است که در نتیجه، امکان توسعه خطوط گسیختگی زیر پی در آن وجود دارد. مطابق نتایج به دست آمده، استفاده از تکنیک معادل ­سازی چندخطی به جای معادل ­سازی یک خطی، باعث بهبود قابل توجهی در مقادیر ظرفیت باربری خواهد شد. همچنین قرارگیری پی در عمق مدفون، باعث افزایش ظرفیت باربری نهایی می ­شود که این مسئله به دلیل توسعه خطوط گسیختگی در توده­ سنگ واقع در ترازهای بالاتر از کف پی است و در روش ­هایی که عمق مدفون با سربار معادل جایگزین می­ شود، این افزایش ظرفیت باربری ناشی از عمق مدفون به درستی به دست نمی­ آید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The Effect of Linearization of Hoek-Brown Criterion on the Bearing Capacity of Rock Masses using the Upper Bound Method of Limit Analysis

نویسندگان [English]

  • Saeed Shamloo 1
  • Meysam Imani 2
1 M.Sc., Amirkabir University of Technology
2 Assistant Professor, Amirkabir University of Technology
چکیده [English]

One of the most important issues in the calculation of the bearing capacity of rock masses is the method of application of the rock mass failure criterion. The Hoek-Brown failure criterion is the most useful criterion in practical applications. For applying this criterion in the upper bound method of limit analysis, one should linearize it using the single or multi-tangential technique. In this paper, the method of linearization of the Hoek-Brown criterion is investigated to determine the bearing capacity of embedded footings on rock masses. Since different stress levels have existed in the rock mass body, the multi-tangential technique results in the best approximation of the nonlinear Hoek-Brown criterion. As a novelty for the current research, the embedment depth of the footing is considered directly in the upper bound formulations instead of replacing it with an equivalent surcharge. The obtained results show that considering the embedment depth of footings along with using the multi-tangential technique result in increasing the accuracy of the results. In the methods which consider the embedment depth as an equivalent surcharge, the extension of the failure lines through the rock mass above the footing base cannot be considered.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Linearization
  • Bearing capacity
  • Limit analysis
  • Hoek-Brown
  • Embedment depth
[1] X.-L. Yang, J.-H. Yin, Upper bound solution for ultimate bearing capacity with a modified Hoek–Brown failure criterion, International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences, 42(4) (2005) 550-560.
[2] X.-L. Yang, Seismic bearing capacity of a strip footing on rock slopes, Canadian Geotechnical Journal, 46(8) (2009) 943-954.
[3] M. Imani, R. Aali, Effects of Embedment Depth of Foundations on Ultimate Bearing Capacity of Rock Masses, Geotechnical and Geological Engineering, 38(6) (2020) 6511-6528.
[4] Z. Saada, S. Maghous, D. Garnier, Bearing capacity of shallow foundations on rocks obeying a modified Hoek–Brown failure criterion, Computers and Geotechnics, 35(2) (2008) 144-154.
[5] Z. Saada, S. Maghous, D. Garnier, Seismic bearing capacity of shallow foundations near rock slopes using the generalized Hoek–Brown criterion, International Journal for Numerical and Analytical Methods in Geomechanics, 35(6) (2011) 724-748.
[6] N. Mao, T. Al-Bittar, A.-H. Soubra, Probabilistic analysis and design of strip foundations resting on rocks obeying Hoek–Brown failure criterion, International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences, 49 (2012) 45-58.
[7] H. AlKhafaji, M. Imani, A. Fahimifar, Ultimate bearing capacity of rock mass foundations subjected to seepage forces using modified Hoek–Brown criterion, Rock Mechanics and Rock Engineering, 53(1) (2020) 251-268.
[8] S. Shamloo, M. Imani, Upper bound solution for the bearing capacity of two adjacent footings on rock masses, Computers and Geotechnics, 129 (2021) 103855.
[9] M. Imani, A. Fahimifar, M. Sharifzadeh, Upper bound solution for the bearing capacity of submerged jointed rock foundations, Rock mechanics and rock engineering, 45(4) (2012) 639-646.
[10] M. Imani, A. Fahimifar, M. Sharifzadeh, Effects of Joint Spacing on Static Bearing Capacity of Rock Foundations in the case of Punching Failure, Amirkabir Journal of Civil Engineering, 46(2) (2015) 91-100, (in Persian).
[11] M. Mansouri, M. Imani, A. Fahimifar, Ultimate bearing capacity of rock masses under square and rectangular footings, Computers and Geotechnics, 111 (2019) 1-9.
[12] H. AlKhafaji, M. Imani, A. Fahimifar, Three-Dimensional Bearing Capacity Analysis of Rock Foundations Subjected to Complicated Loadings, Case Study: Shafaroud Dam, AUT Journal of Civil Engineering,  (2020).
[13] E. Hoek, C. Carranza-Torres, B. Corkum, Hoek-Brown failure criterion-2002 edition, Proceedings of NARMS-Tac, 1(1) (2002) 267-273.
[14] W.-F. Chen, Limit analysis and soil plasticity, Elsevier, 2013.