ارزیابی معادلات برآورد بار بستر در رودخانه‌های استان گلستان با استفاده از نرم افزار توسعه یافته STE

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو کارشناسی ارشد / گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 گروه مهندسی آب، دانشکده مهندسی آب و خاک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

تخمین مناسب دبی جریان و رسوب در رودخانه‌ها به عنوان اطلاعات پایه برای بسیاری از طرح‌ها و پروژه‌های مهندسی رودخانه دارای اهمیت است. برای محاسبه بار بستر در رودخانه‌ها، روابط تجربی و نیمه‌تجربی زیادی توسعه یافته‌اند که بسته به شرایط هیدرولیکی و مشخصات رسوب در هر رودخانه، ممکن است برخی از این روابط نتایج بهتری ارایه نمایند. در این تحقیق با توسعه یک نرم افزار کاربر پسند، توانایی 27 رابطه موجود در برآورد بار بستر رودخانه‌های استان گلستان (چهل چای، خرمالو و سوسرا) که در آنها بار بستر اندازه‌گیری می‌شود، مورد ارزیابی قرار گرفته است. لازم بذکر است که در این نرم‌افزار قابلیت استفاده از مدل‌های شبه دو بعدی در محاسبه توزیع عرضی سرعت و استفاده در روابط بار رسوبی نیز وجود دارد. همچنین این نرم‌افزار قادر به افزایش دقت محاسبات بار رسوبی با محاسبه ضرایب کالیبراسیون در رودخانه مورد مطالعه می‌باشد. نتایج نشان داد که با استفاده از نرم‌افزار توسعه یافته، بهترین روش برای برآورد بار بستر در رودخانه‌های مورد مطالعه با استفاده از روابط تجربی و نیمه تجربی موجود، روش یانگ می‌باشد. در این حالت فراوانی نسبت ناجوری بین نیم تا دو برای رودخانه‌های چهل‌چای، خرمالو و سوسرا بترتیب 43/8 ،50 و30/8 می‌باشد. همچنین با استفاده از مدل‌های شبه دو بعدی، نسبت ناجوری بین نیم تا دو برای رودخانه‌های چهل‌چای، خرمالو و سوسرا، بترتیب 6/3 ، 6 و 8 درصد افزایش می‌یابد. نتایج همچنین نشان داد که با استفاده از یک ضریب کالیبراسیون می‌توان دقت تعداد زیادی از روش‌ها در رودخانه‌های مورد مطالعه را افزایش داد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Assessment of bed load transport formula by using developed applied software (STE) (Case study: Chehel-chai,Khormaloo and Soosara rivers in Golestan province)

نویسندگان [English]

  • Reza Teimourey 1
  • Amir Ahmad Dehghani 2
1 MSc Student/Water Engineering, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
2 Water Engineering, Gorgan University of Agricultural Sciences and Natural Resources
چکیده [English]

Accurate estimation of flow and sediment discharges, as basic information, is important for many river engineering projects. To estimate bed load in the rivers, many experimental and semi-experimental equations have been developed but depending on the hydraulic conditions and sediment characteristics in each river, some of these equations may yield better results than the others. In this study, by developing an applied software, the abilities of 27 available equations for estimating bed load transport in rivers of Golestan province (Chehel-Chay, Khormaloo and Soosra), in which bed load is measured, have been evaluated. It should be noted that in this developed software quasi-two[1]dimensional models also can be used for computing velocity and sediment load distribution in cross section of the river. The software is also able to increase the accuracy of estimations by calculating calibration coefficients in the studied river. The results showed that by using the developed software, the best method for estimating bed load in the studied rivers is Yang’s method. In this case, the percentage of discrepancy ratio between 0.5 to 2 for the rivers Chehel-Chay, Khormaloo and Soosra is 43.8%, 50% and 30.8% respectively. Also, using quasi-two-dimensional models, increases percentage of discrepancy ratio between 0.5 to 2 for the rivers Chehel-Chay, Khormaloo and Soosra by 6.3%, 6% and 8%, respectively. The results also showed that by calculating and applying a calibration coefficient, accuracy of methods can be improved for the studied rivers.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quasi-Two-dimensional model
  • Empirical sediment transport formulae
  • Bed load
  • Sediment transport Estimators
  • Assessment of bed load estimators

مراجع

[1]-A. Schoklitsch, Handbuch des wasserbaues, SpringerVerlag, 1950.
[2]-V.A. Vanoni, Measurements of critical shear stress for entraining fine sediments in a boundary layer,  (1964).
[3]-L.C.v. Rijn, Sediment transport, part II: suspended load transport, Journal of hydraulic engineering, 110(11) (1984) 1613-1641.
[4]-M. Vetter, Total sediment transport in open channels, 1989.
[5]-R.A. Bagnold, An approach to the sediment transport problem from general physics, US government printing office, 1966.
[6]-C.T. Yang, Unit stream power equation for gravel, Journal of Hydraulic Engineering, 110(12) (1984) 1783-1797.
[7]-F. Karim, Bed material discharge prediction for nonuniform bed sediments, Journal of Hydraulic Engineering, 124(6) (1998) 597-604.
[8]-M.F. Karim, J.F. Kennedy, Menu of coupled velocity and sediment-discharge relations for rivers, Journal of Hydraulic Engineering, 116(8) (1990) 978-996.
[9]-B. Gomez, M. Church, An assessment of bed load sediment transport formulae for gravel bed rivers, Water Resources Research, 25(6) (1989) 1161-1186.
[10]-A. Peterson, R. Howells, A compendium of solids transport data for mobile boundary channels, Department of Civil Engineering, University of Alberta, 1973.
[11]-M. DeVries, Assessment of bed load formulas, 1993.
[12]-H. Woo, K. Yu, Reassessment of selected sediment discharge formulas, in:  Proceedings of the congressinternational association for hydraulic research, 2001, pp. 224-230.
[13]-A. Haddadchi, M.H. Omid, A.A. Dehghani, Evaluation of bed load discharge formulas in alpine gravel bed rivers (Case study: Chehel-Chai river in Golestan province), Journal of water and soil conservation (journal of agricultural sciences and natural resources), 18(3) (2011) .
[14]-A. Haddadchi, M.H. Omid, A.A. Dehghani, Assessment of bed-load predictors based on sampling in a gravel bed river, Journal of Hydrodynamics, 24(1) (2012) 145-151.
[15]-M. Tahmasebi Nasab, A.A. Dehghani, Evaluating the Accuracy of Conventional Methods Forestimating Bedload Transport Rate Using Field Data, Iranian Journal of Irrigation & Drainage, 8(1) (2014) 116-126.
[16]-M.S. Bajestan, M.O. Asgari, A mathematical model to evaluate the bed and total load by the modified Einstein procedure, Journal of Science and Technology of Agriculture and Natural Resources,  (2000).
[17]-P. Ackers, W.R. White, Sediment transport: new approach and analysis, Journal of the Hydraulics Division, 99(hy11) (1973).
[18]-B. Wu, A. Molinas, P.Y. Julien, Bed-material load computations for nonuniform sediments, Journal of Hydraulic Engineering, 130(10) (2004) 1002-1012.
[19]-S. Abbasi, Prediction of suspended sediment of Karun river using artificial neural network, M. Sc. Thesis in Water Engineering, Shahid Chamran University,(In Persian), 2007.
[20]-S.A. Ayoubzadeh, A. Zahiri, Sediment rating curve in compound river channels using the envelope sections method,  (2005).
[21]-A. Zahiri, B. Shahinejad, S. Rostami, Simulation of karun river sedimentation using gstars 2.0 (a reach between ahwaz and farsiat hydrometric stations),  (2009).
[22]-N.G. Ebrahimi, S. Kashefipour, M. Fathi-Moghaddam, Investigating effect of variable roughness coefficient on the predicted water level of rivers, Case Study: Karoon River, Watershed Management Research,  (2012).
[23]-K. Shiono, D.W. Knight, Turbulent open-channel flows with variable depth across the channel, Journal of Fluid Mechanics, 222 (1991) 617-646.
[24]-M.A. Jesson, The effect of heterogeneous roughness on conveyance capacity and application to the Shiono-Knight method, University of Birmingham, 2012.
[25]-I. Nezu, W. Rodi, Open-channel flow measurements with a laser Doppler anemometer, Journal of Hydraulic Engineering, 112(5) (1986) 335-355.
[26]-S. Sharifi, Application of evolutionary computation to open channel flow modelling, University of Birmingham, 2009.
[27]-J. Abril, D. Knight, Stage-discharge prediction for rivers in flood applying a depth-averaged model, Journal of Hydraulic Research, 42(6) (2004) 616-629.
[28]-H. Liao, D.W. Knight, Analytic stage-discharge formulas for flow in straight prismatic channels, Journal of Hydraulic Engineering, 133(10) (2007) 1111-1122.
 
نشریه مهندسی عمران امیرکبیر
دوره 52، شماره 11
بهمن 1399
صفحه 2743-2760

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار