تحلیل نشت مخزن ذخیرة آب نیروگاه تلمبه ‏ذخیره‏ای سد آزاد و گزینش روش بهینه آب‏بندی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول ودانشجوی کارشناسی ارشداکتشاف معدن، گروه مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

2 عضو هیئت علمی دانشکده مهندسی معدن،متالورژی و نفت، دانشگاه صنعتی امیرکبیر

3 رئیس هیات مدیره شرکت مهندسی مشاور عمران فرآب

چکیده

بررسی فرار آب از مخزن بالایی دست نیروگاه تلمبه‌­ذخیره­ای سد آزاد کردستان، یکی از عوامل مهم و اثر­گذار در آب­بندی مخزن است. در این تحقیق با توجه به مقدار نفوذپذیری دیواره‏ها و کف مخزن که از آزمایش­های لوژن به دست آمده، میزان نشت آب به چند روش محاسبه شده است. نتایج معادله تحلیلی ودرنیکف، روش عددی المان محدود (نرم‏افزار SEEP/W)، مقدار کل نشت آب از مخزن مورد نظر را در حالت جریان پایدار، به ترتیب برابر با 112600، 115500 متر مکعب در روز نشان داده‏اند. در روش عددی المان مجزا (نرم‏افزار UDEC) میزان نشت در لحظات آغازین جریان نشت در حالت جریان ناپایدار 1700000 متر مکعب بر روز برآورد شد. این مقدار نشت که مقداری قابل ملاحظه است. با گذشت زمان از دبی نشت کاسته شده و این دبی به دبی حالت پایدار یعنی 112400 متر مکعب در روز نزدیک می‏شود.  در شبیه­سازی سه بعدی مخزن، از نرم‏افزار Seep/3D استفاده شد که مقدار نشت کلی آب در حالت پایدار را در حدود 118،000 متر مکعب (معادل 3 درصد از حجم کل) در روز نشان داد. با در نظر گرفتن نتایج بدست آمده از محاسبات نشت، احداث المان آب‏بند برای جلوگیری از فرار آب از مخزن ضروری به نظر می‏رسد. در این تحقیق، پس از بررسی جنبه‏های فنی و اقتصادی روش‏های آب­بندی، روش بهینه آب‏بندی به کمک ژئوممبرین با صرف هزینه‏ای معادل20میلیارد ریال پیشنهاد گردید. 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Upper Reservoir Seepage Analysis of Azad Dam Pumped Storage Power Station and Selecting the Best Sealing Method

نویسندگان [English]

  • Hadi Moeini 1
  • Homayon Katibeh 2
  • Iraj Golaabatoonch 3
چکیده [English]

Seepage analysis in the upper reservoir of the  Kurdistan Azad pumped storage dam with a volume of 3800000 cubic meter is an important and effective parameter for selecting of the optimized sealing method. More than 60% of the Lugeon test results show very permeable behavior. In order to calculate seepage discharge from the reservoir with no sealing element, analytical and numerical methods are used. Results of the analytical method and finite element numerical method (SEEP/W software) shown the amount of the seepage discharge in steady state flow is equal to 112600 and 11500 m3/day, respectively. Unsteady state numerical method (UDEC software) showed initial seepage discharge about 1700000 m3/day, decreasing to 112400m3/day while approaching to steady state conditions. 3D seepage modeling using Seep3D software shows about 118000 m3/day seepage discharge, means 3% of the total reservoir volume. Analysis show the necessity of sealing in the reservoir. After feasibility study, the geomembrane method was suggested as the best sealing method with the implementation cost of 20 billion Rls.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Kurdistan Azad Pumped storage Dam
  • Seepage analysis
  • seep/w
  • UDEC
  • Sepp/3D
  • Sealing methods
[1] معینی رودبالی، هادی؛ بررسی ویژگی های زمین شناسی مهندسی و هیدروژئولوژیک در گزینش روش بهینه ی آب بندی مخزن ذخیره ای با نگرشی ویژه به نیروگاه تلمبه‐ذخیره ای سد آزاد کردستان، پایان نامه کارشناسی ارشد،. دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشکده معدن، زمستان ۱۳۸۹
[2] وزارت نیرو، شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران ، " . معرفی طرح سد ونیروگاه تلمبه ذخیرهای سیاه بیشه" ، ۱۳۸۸
[3]شرکت بینالمللی استراتوس، گزارش بررسیهای ژئوتکنیکی و تحلیل پایداری دیواره معدن مصالح سنگی (منبع قرضه) سد. آزاد، تهران، ۱۳۸۷
[4] میلتون ادوارد هار، ترجمه فریدون کاوه، آب زیرزمینی ونشت، . مرکز نشر دانشگاهی، ۱