بکارگیری روش شبه- فشرده کششی برای تعیین چقرمگی شکست مود I سنگ گرانیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشکده مهندسی معدن، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

2 دانشکده معدن، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

3 استادیار، دانشکده مهندسی معدن، نفت و ژئوفیزیک دانشگاه صنعتی شاهرود، شاهرود، ایران

4 مدرسه مهندسی عمران، دانشگاه اِکرونیا، کرونیا، اسپانیا

5 دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی اصفهان

چکیده

چقرمگی شکست مود I ویژگی مهمی در مصالح سنگی بشمار می‌آید. روش‌های آزمایشگاهی متعددی برای تعیین چقرمگی شکست مود I معرفی شده است. تسهیل فرآیندهای مرتبط با آماده‌سازی نمونه و تدقیق نتایج آزمایش از طریق اعمال کنترل هرچه بیش‌تر در حین فرآیند شکست، همواره به عنوان مؤلفه‌های هدف در پیشنهاد روش‌های جدید تعیین چقرمگی شکست مود I، مورد توجه قرار می‌گیرد. در این مطالعه مقادیر چقرمگی شکست مود I با استفاده از آزمایش شبه‌فشرده کششی (pCT) ارزیابی شده و میزان و نحوه تأثیرپذیری چقرمگی شکست مود I نسبت به اندازه نمونه مورد بررسی قرار گرفته است. بدین منظور، نمونه‌های گرانیتی با چهار قطر مختلف برای آزمایش pCT، آماده‌سازی و مورد آزمایش قرارگرفته است. علاوه بر ثبت نتایج مربوط به بارگذاری و جابجایی، رویدادهای آوایی در حین فرآیند شکست توسط تجهیزات انتشار آوایی نیز بصورت همزمان ثبت شده است. ابتدا نتایج مربوط به چقرمگی شکست هر نمونه مورد ارزیابی قرار گرفته، سپس با بررسی پراکندگی مقادیر چقرمگی شکست به تحلیل اثر اندازه پرداخته شده است. در نهایت، نتایج حاصل از روش انتشارآوایی به عنوان ابزار رفتارنگاری فرآیند شکست در آزمایش‌های انجام شده مورد استفاده قرارگرفته است. روند تغییرات پارامترهای انتشار آوایی بخوبی فرآیند مکانیکی رخ‌داده در نمونه‌ها را نشان می‌دهد و تغییرات کمّی مشاهده‌شده در فعالیت‌های انتشار آوایی، به لحاظ هم‌زمانی با تغییر رفتار مکانیکی در طول فرآیند بارگذاری مطابقت دارد. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد رابطه مستقیم بین چقرمگی شکست مود I و اندازه نمونه برقرار است. همچنین اثر اندازه نیز تا قطر مشخصی در روند تغییرات KIC مشاهده می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Mode I fracture toughness determination of granite samples using pseudo-compact tension method

نویسندگان [English]

  • SHAHRBANOU SAYADI 1
  • ALIREZA BAGHBANAN 2
  • Morteza Javadi 3
  • JORDI DELGADO-MARTIN 4
  • HAMID HASHEMOLHOSSEINI 5
1 Department of mining engineering, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
2 Department of mining engineering, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
3 Assistant Professor; Faculty of Mining Eng., Petroleum and Geophysics, Shahrood University of Technology
4 School of civil engineering, University of A Coruña, Coruña, Spain
5 Department of civil engineering, Isfahan University of Technology, Isfahan, Iran
چکیده [English]

Mode I fracture toughness (KIC) is one of the most important parameters in fracture mechanics . Several laboratory methods have been suggested to determine the mode I fracture toughness., Many of these methods are dealing with the lengthy sample preparation procedure, premature failure of samples, and difficulties in obtaining the precise value of the fracture toughness property. In this paper, recently proposed pseudo-compact tension method is used to evaluate mode I fracture toughness of a middle-grain granite benefiting the advantages of this method including; simplicity of the test, high level of test control and high accuracy of the KIC value. For this purpose, granite samples in four different diameters have been prepared and tested using the pseudo-compact tension method. In addition to recording the load and displacement data, the acoustic events during the loading process were also recorded simultaneously by an acoustic emission equipment. First, the resulted fracture toughness value for each sample have been determined, then the size effect has been evaluated and analyzed. Finally, results of the acoustic emission method, as the monitoring tool in the fracturing process of tested samples, have been analyzed. The qualitative evolution of acoustic emission parameters well illustrates the mechanical process occurring in the tested samples with well-matched coinciding with the mechanical transitions observed in samples during loading process. Experimental results show that mode I fracture toughness is positively related to the specimen size and there is a noticeable size effect in KIC value up to a certain diameter.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mode I fracture toughness
  • pseudo-compact tension test
  • acoustic emission method
  • brittle rock fracturing process
  • scale effect