محاسبه دبی و ضریب دبی جریان زیر بحرانی در فلوم‌های ذوزنقه‌ای با پایه منشوری در شرایط جریان آزاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه مهندسی آب، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد خوی، خوی، ایران

چکیده

یکی از روشهای ساده و کم هزینه برای اندازه‌گیری جریان در کانال‌ها استفاده از فلوم‌ها می‌باشد. در این تحقیق کارایی فلوم‌های ذوزنقه‌ای با پایه‌های منشوری جهت اندازهگیری جریان در کانال‌های ذوزنقه‌ای مطالعه شده است. بررسی‌های آزمایشگاهی روی چهار پایه منشوری که در کف کانال ذوزنقه‌ای با شیب‌ جانبی قابل تنظیم نصب می‌شوند انجام شد. بر اساس نتایج بدست آمده از اجرای آزمایش‌های متعدد، در تحلیل اول با استفاده از آنالیز ابعادی رابطه و نموداری جهت محاسبه دبی جربان بطور جداگانه برای هر شیب جانبی و یک رابطه برای تمامی شیب‌های جانبی بررسی شده ارائه شد. در تحلیل دوم با استفاده همزمان از مفهوم اصل انرژی و آنالیز ابعادی رابطه و نمودار محاسبه ضریب دبی جریان برای هر شیب جانبی بطور جداگانه و رابطه‌ای واحد برای تمامی شیب‌های جانبی بررسی شده بدست آمد. برای بررسی دقت روابط بدست آمده، از پارامتر آماری متوسط قدر مطلق خطای نسبی(MARE) استفاده شد. در تحلیل اول مقدار متوسط خطای نسبی جهت برآورد دبی جریان در شیب‌های جانبی بررسی شده (        z=   0/268    ، 0/4663، 0/7 و 1) به ترتیب 8/8، 10، 7/7 و 8/3 درصد است. همچنین در تحلیل دوم مقدار این پارامتر آماری جهت تعیین ضریب دبی جریان در شیب‌های جانبی بررسی شده به ترتیب6/5، 10، 1/8 و 3/4 درصد و بر اساس رابطه واحد برای تمام شیب‌های جانبی بررسی شده 9 درصد می‌باشد. بنابراین تحلیل دوم (استفاده همزمان از مفهوم اصل انرژی و آنالیز ابعادی) برای محاسبه دبی جریان نسبت به تحلیل اول (آنالیز ابعادی) مناسب تشخیص داده شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Computation of discharge and discharge coefficient of subcritical flow in trapezoidal flumes with prismatic pier under free flow conditions

نویسندگان [English]

  • Somayeh Abbasi
  • Ebrahim Valizadegan
Department of Water Engineering, Islamic Azad University, Khoy Branch, Khoy, Iran
چکیده [English]

One of the simple and cheap ways for flow measurement in canals is to use flumes. In this study, the efficiency of trapezoidal flumes with prismatic piers for flow measurement in trapezoidal canals was investigated. Laboratory investigations on four prismatic piers installed in the trapezoidal canal floor with an adjustable side slope were conducted. Based on the results of conducting several experiments, in the first analysis, a relationship and graph to calculate the discharge for each side slop and a relationship for all of the investigated side slopes were separately presented using dimensional analysis. In the second analysis the relationship and graph to calculate the discharge coefficient for each side slope and a single relationship for all of the investigated side slopes were separately obtained through the simultaneous use of the concept of energy principle and dimensional analysis. To investigate the accuracy of the obtained relationships, the statistical parameter of Mean Absolute Relative Error (MARE) was used. In the first analysis the mean value of the relative error to estimate the discharge in the investigated side slopes (z=0.268, 0.4663, 0.7 and 1) were 8.8, 10, 7.7 and 8.3 percent, respectively. Also in the second analysis, the value of this statistical parameter to estimate the discharge in the investigated slopes were 6.5, 10, 1.8 and 3.4 percent respectively and based on the single relationship for all of the investigated side slopes was 9%. Therefore, to calculate the discharge, the second analysis was recognized to be more appropriate than the first.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Flow measurement
  • Trapezoidal canal
  • energy principle
  • dimensional analysis
  • discharge coefficient
[1] A. J. Clemmens, M. G. Bos, J. A. Replogle, FLUME, Design and Calibration of Long-Throated Measuring Flumes. International Institute for Land Reclamation and Improvement Wageningen, The Netherland, (1993) 117.
[2] M. G. Bos, Long-throated flumes and broad-crested weirs, International institute for land Reclamation  and improvement, Wageningen, The Netherland, (1985) 156.
[3] W. H. Hager, Modified trapezoidal venture channel. Journal of Irrigation and drainage engineering, 112(3) )1986( 225-241.
[4] W. H. Hager, Mobile flume for circular channel. Journal of Irrigation and drainage engineering, 114(3) (1988) 520-534.
[5] Z. Samani, H. Magallanez, Hydraulic characteristics of a circular flume. Journal of Irrigation & Drainage Engineering,  117(4) (1992) 559-567.
[6] Z. Samani, H. Magallanez, Measuring water in trapezoidal canals. Journal of Irrigation & Drainage Engineering. 119(4) (1993) 181-189.
[7] Z. Samani, H. Magallanez, Simple Flume for Flow Measurement in Open Channels. Journal of Irrigation & Drainage Engineering, 126(2) (2000) 127-129.
[8] A. Peruginelli, F. Bonacci, Mobile prisms for flow measurement in rectangular channels. Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 123(3) (1997) 170174.
[9] K. S. Prabhata, Discussion of “Mobile prisms for flow measurement in rectangular channels” by A. Peruginelli, and F. Bonacci, Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 124(5) (1998) 279-280.
[10] A. Goel, On a flow meter for discharge measurement in irrigation channels. Flow Measurement and Instrumentation 17(5) (2006) 255-257.
[11] V. L. Manekar, P. D. Porey, R. N. Ingle, Discharge relation for cutthroat flume under free-flow condition.
Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 133(5) (2007) 495-499.
[12] R. P. Willeitner, S. L. Barfuss, M. C. Johnson, Montana Flume Flow Corrections under Submerged Flow, Journal of Irrigation and Drainage Engineering, 138(7) (2012) 685-689.
[13] H. A. Hayawi, A. A. Yahya, G. A. Hayawi, Analysis of hydraulic characteristics of cutthroat flume.  Al-Rafidain Engineering Journal (AREJ),  21(4) (2013) 131-141.
[14] F. G. Carollo, C. Di Stefano, V. Ferro, V. Pampalone, New Stage-Discharge Equation for the SMBF Flume,
Journal of Irrigation and Drainage Engineering 142(5) (2016) 1-5.
[15] V. Ferro, Simple flume with a central baffle. Flow Measurement and Instrumentation, 52 (2016) 53–56.
[16] F. Lotfi Kolavani M.Bijankhan, C.Di Stefano, V.Ferro, A.Mahdavi Mazdeh, Flow measurement using circular portable flume, Flow Measurement and Instrumentation, 62 (2018) 76-83  
[17] M. Bijankhan, V. Ferro, Experimental study on triangular central baffle flume. Flow Measurement and Instrumentation, 70 (2019) 101641.
[18] M. Mohammadi, A. Vatankhah, Flow measurement flume with cylindrical and conical walls. Iranian soil and water researches, 51(7) (2020) 1637-1651 (in Persian).
[19] G. V. Skogerboe, R. S. Bennett, W. R. Walker, Generalized discharge relations for cutthroat flumes, Journal of Hydraulic Division, 98(4) (1972) 596-583. 
[20] G. V. Skogerboe, M. L. Hayatt, Analysis of submergence in flow measuring flumes, Journal of Hydraulic Division, .002-381 (7691) (4)39.