مطالعه آزمایشگاهی بررسی اثر تراکم و نوع بارگذاری بر روی رفتار روانگرایی ماسه‌ها تحت بارگذاری نامنظم زلزله

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 واحد علوم و تحقیقات تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

آزمایش‌های سه ‌محوری سیکلی به‌ منظور بررسی پتانسیل روانگرایی خاک‌ها به‌ صورت گسترده‌ای در تحقیقات آزمایشگاهی استفاده می‌شوند. هنگامی ‌که یک نمونه ماسۀ سست تحت بارگذاری برشی تناوبی قرار می‌گیرد، تمایل به متراکم‌تر شدن دارد و در صورت عدم امکان زهکشی باعث ایجاد فشار آب حفره‌ای و در نتیجۀ آن کاهش تنش مؤثر می‌شود. این پژوهش به‌ تفصیل رفتار روانگرایی ماسۀ اشباع با تراکم 30، ۵۰ و ۷۰ درصد را با استفاده از دستگاه سه ‌محوری سیکلی تحت بارگذاری نامنظم زلزله مورد مطالعه قرار می‌دهد. در این آزمایش‌ها از ماسۀ شمارۀ ۱۶۱ فیروزکوه و داده‌های ثبت ‌شده از زلزلۀ ۱۹۹۹ چی‌چی تایوان در ایستگاه‌های مختلف، استفاده ‌شده است. داده‌های لرزه‌ای از نظر ظاهری به دو دستۀ شوکی و لرزشی تقسیم‌ شده‌اند تا اثر اِعمال هر کدام از این دو دسته بارگذاری بر رفتار روانگرایی نمونه‌های ساخته ‌شده از ماسۀ فیروزکوه بررسی شود. همچنین به ‌منظور مقایسۀ این نتایج با مطالعات پیشین، تعدادی آزمایش سه ‌محوری سیکلی با بارگذاری سیکلی هارمونیک سینوسی و در تراکم‌های مختلف 30، 50 و 70 درصد نیز انجام شده است. نتایج آزمایش‌های سه ‌محوری سیکلی انجام ‌شده در شرایط بارگذاری نامنظم، وابستگی اضافه ‌فشار آب حفره‌ای و مقاومت روانگرایی را به تراکم نسبی نمونه‌های ماسه‌ای نشان می‌دهد. همچنین با افزایش مدت ‌زمان مؤثر رکورد در یک PGA یکسان رکوردهای لرزشی پتانسیل روانگرایی بیشتری نسبت به رکوردهای شوکی دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Experimental investigation of the effect of relative densities and type of loading on sand liquefaction under irregular earthquake loading

نویسندگان [English]

  • bahareh katebi 1
  • Navid Ganjian 1
  • Mehdi Derakhshandi 1
  • abas ghalandarzadeh 2
1 Department of Civil Engineering, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
2 School of Civil Engineering, College of Engineering, University of Tehran, Tehran, Iran
چکیده [English]

The cyclic triaxial test has been widely used to evaluate the liquefaction potential of soil over the past few decades. When a specimen is subjected to repeated shear loading, the sand particles tend to rearrange their stacking into a denser state. While drainage is prevented, pore pressure generation and loss of effective stress have resulted. This paper presents a systematic experimental investigation into the liquefaction behavior of saturated sand subject to seismic loading with various relative densities such as 30, 50 and 70 percent. Dynamic triaxial tests were run on saturated firozkooh sand using irregular time history loads that were recorded during the 1999 Chi-Chi earthquake in Taiwan. The records could be classified as shock and vibration type waveforms. The effect of each type of waveform and relative densities of sand samples on the liquefaction potential of sand was also evaluated in order to compare these results with previous studies, some cyclic tests have been done with various relative densities 30, 50 and 70 percent. The triaxial test results indicate that the pore pressure generation and liquefaction resistance of sand are influenced by the relative densities and the type of irregular loadings. Also, with the increasing duration of the records in the same PGA, the vibration waveform have more liquefaction potential than the shock waveform.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Liquefaction
  • Dynamic triaxial tests
  • Relative density
  • Firozkooh sand
  • Irregular time history loads

مراجع

[1] K.H. Andersen, Cyclic soil parameters for offshore foundation design, Frontiers in offshore geotechnics III, 5 (2015).
[2] Y. Cai, L. Guo, R. Jardine, Z. Yang, J. Wang, Stress–strain response of soft clay to traffic loading,  (2016).
[3] L. Guo, Y. Cai, R.J. Jardine, Z. Yang, J. Wang, Undrained behaviour of intact soft clay under cyclic paths that match vehicle loading conditions, Canadian Geotechnical Journal, 55(1) (2017) 90-106.
[4] A. Casagrande, Characteristics of cohesionless soils affecting the stability of slopes and earth fills, J. Boston Society of Civil Engineers, 23(1) (1936) 13-32.
[5] B. Seed, K.L. Lee, Liquefaction of saturated sands during cyclic loading, Journal of Soil Mechanics & Foundations Div, 92(ASCE# 4972 Proceeding) (1966).
[6] G. Castro, Liquefaction of sands, Harvard soil mechanics series, Harvard Univ., 81 (1969).
[7] M. Cubrinovski, J.D. Bray, M. Taylor, S. Giorgini, B. Bradley, L. Wotherspoon, J. Zupan, Soil liquefaction effects in the central business district during the February 2011 Christchurch earthquake, Seismological Research Letters, 82(6) (2011) 893-904.
[8] S. Bhattacharya, M. Hyodo, K. Goda, T. Tazoh, C. Taylor, Liquefaction of soil in the Tokyo Bay area from the 2011 Tohoku (Japan) earthquake, Soil Dynamics and Earthquake Engineering, 31(11) (2011) 1618-1628.
[9] S. Sağlam, S. Bakir, Models for pore pressure response of low plastic fines subjected to repeated loads, Journal of Earthquake Engineering, 22(6) (2018) 1027-1041.
[10] W.W. Sim, A. Aghakouchak, R.J. Jardine, Cyclic triaxial tests to aid offshore pile analysis and design,  (2013).
[11] Z. Yang, X. Li, J. Yang, Undrained anisotropy and rotational shear in granular soil, Geotechnique,  (2007).
[12] J. Berrill, R. Davis, Energy dissipation and seismic liquefaction of sands: revised model, Soils and Foundations, 25(2) (1985) 106-118.
[13] J.D. Bray, R.B. Sancio, Assessment of the liquefaction susceptibility of fine-grained soils, Journal of geotechnical and geoenvironmental engineering, 132(9) (2006) 1165-1177.
[14] S.S. Kumar, A. Dey, A.M. Krishna, Response of saturated cohesionless soil subjected to irregular seismic excitations, Natural Hazards, 93(1) (2018) 509-529.
[15] K. Pan, Z. Yang, Evaluation of the liquefaction potential of sand under random loading conditions: Equivalent approach versus energy-based method, Journal of Earthquake Engineering,  (2017) 1-25.
[16] K. Pan, Z. Yang, Effects of initial static shear on cyclic resistance and pore pressure generation of saturated sand, Acta Geotechnica, 13(2) (2018) 473-487.
[17] C. Polito, R.A. Green, E. Dillon, C. Sohn, Effect of load shape on relationship between dissipated energy and residual excess pore pressure generation in cyclic triaxial tests, Canadian Geotechnical Journal, 50(11) (2013) 1118-1128.
[18] J. Qiu, X. Wang, J. Lai, Q. Zhang, J. Wang, Response characteristics and preventions for seismic subsidence of loess in Northwest China, Natural Hazards, 92(3) (2018) 1909-1935.
[19] E. Rascol, Cyclic properties of sand, EPFL, 2009.
[20] H. Bahadori, A. GHALANDARZADEH, I. Towhata, Effect of non plastic silt on the anisotropic behavior of sand, Soils and Foundations, 48(4) (2008) 531-545.
[21] K. ISHIHARA, J. TRoNcoso, Y. KAwAsE, Y. TAKAHASHI, Cyclic strength characteristics of tailings materials, Soils and Foundations, 20(4) (1980) 127-142.
[22] H. Tsuchida, Prediction and countermeasure against the liquefaction in sand deposits, in:  Abstract of the seminar in the Port and Harbor Research Institute, 1970, pp. 31-333.
[23] V. Xenaki, G. Athanasopoulos, Liquefaction resistance of sand–silt mixtures: an experimental investigation of the effect of fines, Soil Dynamics and Earthquake Engineering, 23(3) (2003) 1-12.
[24] R. Ladd, Preparing test specimens using undercompaction, Geotechnical Testing Journal, 1(1) (1978) 16-23.
[25] K. Ishihara, F. Tatsuoka, S. Yasuda, Undrained deformation and liquefaction of sand under cyclic stresses, Soils and Foundations, 15(1) (1975) 29-44.
نشریه مهندسی عمران امیرکبیر
دوره 54، شماره 1
فروردین 1401
صفحه 3-20

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار