مطالعه آزمایشگاهی برای شناسایی خاک‌های مسأله‌دار شهر اردکان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مربی، دانشکده فنی و مهندسی، مجتمع آموزش عالی اردکان یزد

2 استادیار، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه یزد

چکیده

شهر اردکان در ایران مرکزی و در منطقه کویری واقع شده‌است. وجود ترک‌خوردگی باعث وارد آوردن خسارت‌های زیادی به ساختمان‌ها و راه‌های ارتباطی منطقه شده‌است. نظریه‌های مختلفی راجع به علت این ترک‌ها وجود دارد. یکی از نظریات قوی که در این رابطه مطرح می‌شود وجود خاک‌های مسأله‌دار (خاک‌های تورم‌پذیر، خاک‌های واگرا و خاک‌های رمبنده) در منطقه است. برای این منظور آزمایش‌های مختلف ژئوتکنیکی روی 5 گمانه به عمق 14 متر انجام شد. برای تعیین پتانسیل تورم‌پذیری خاک منطقه روش مستقیم (روش A در استاندارد ASTM D4546) و غیرمستقیم (شامل معیارهای مختلف چن، آشتو، کالدویر و واندرمرو و آزمایش تورم آزاد نسبی) مورد استفاده قرار گرفت
نتایج بررسی‌ها نشان داد که پتانسیل تورم‌پذیری خاک منطقه متوسط است و در بعضی موارد می‌تواند باعث ایجاد ترک در سازه‌ها شود. ولی پتانسیل واگرایی و رمبندگی خاک منطقه پایین است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Laboratory studies to diagnosis problematic soils of Ardakan

نویسندگان [English]

  • khadije mahmoodi 1
  • hamid mehrnahad 2
  • kazem barkhordari 2
1 Lecturer, Faculty of Engineering, University of Yazd ardakan
2 Assistant Professor, Department of Civil Engineering, Yazd University
چکیده [English]

Ardakan is located in Iran’s central desert. Cracking has caused significant damage to buildings and arteries in this region. Different theories have been associated with the explanation of these cracks, the strongest of which is the problematic soils (expansive soils, dispersive soils and collapsible soils). In this respect several geotechnical tests performed on five bores up to 14 meters in depth. To determine the swelling potential of soil, direct (standard A methods of ASTM D4546) and indirect (various criteria including Chen, AASHTO, Kaldveer, Vander Merwe and free swell test) methods were used.
It was concluded that soils have moderate swelling potential. This feature in some cases can cause cracks in the structures. It has also been concluded that the dispersion and collapse potential of soil are negligible.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Problematic soils
  • Cracking
  • Ardakan
  • swelling
  • Direct assessment
[1]جانعلی زاده، عسگر؛ رمضانپور، مهدی؛”بررسی بهبود خاکهای رسی استان مازندران “ ، سومین کنگره ملی . مهندسی عمران، 1368
[2]راعی، الهام؛[ ”بررسی تاثیر تراکم روی خصوصیات ژئوتکنیکی خاک های سست منطقه رستاق یزد “ ، پایان نامه کارشناسی ارشد مهندسی عمران، گرایش خاک و پی دانشگاه یزد،.1366
[3]وکیلی، امیرحسین، زمردیان؛ سیدمحمدعلی، مهرداد، آرام؛”ارزیابی پتانسیل واگرایی و خصوصیات فیزیکی و مکانیکی خاک رس واگرای تثبیت شده با آهک و پوزولان “ ، هشتمین . کنگره بین امللی مهندسی عمران، 1366
[4]مهرنهاد، حمید؛ ” بررسی نقش گسل های مهم و عمده محدوده دشت یزد اردکان و تاثیر آن بر کمیت آب های -زیرزمینی دشت، شرکت آب منطقه ای استان یزد “ .1360 ،
[5]فاخر، علی؛ عسگری، فرج اله؛[ ” تورم و واگرایی خاک ها از دید مهندس ژئوتکنیک “، جهاد دانشگاهی دانشگاه تهران، .1302
[6]اس- میتال، چی- پی- شوکلا، ترجمه شمسایی، ابوالفضل؛ نشاط، امین رضا؛ ” آزمایش خاک برای مهندسین “ ، دانشگاه . علم و صنعت، 1361
[7]ASTM ,“Standard test method for measurement of collapse potential of soils”, Designation: D5333, 2000.
[8]ASTM ,“Standard test method for dispersive characteristics of clay soil by double hydrometer”, Designation: D4221, 2000.
[9]ASTM,“Standard test method for identification and classification of dispersive clay soils by the pinhole test”, Designation: D4647, 2000.
[10]ASTM,“Test method for liquid limit, plastic limit and plasticity index of soils”,
Designation: D4318, 2000.
[11]ASTM,“Test method for particle-size analysis of soil”, Designation: D422, 2000.
[12]ASTM,“One-Dimensional Swell or Settlement Potential of Cohesive Soils”,
Designation: D4546, 2000.
[13]Sridharan, K. Prakash ,“Classification procedures for expansive soils”, Proc. Instn Civ. Engrs Geotech. Engng, 2000.