بررسی آزمایشگاهی تأثیر آهک در روند خود ترمیمی و واگرایی خاک‌های رسی (مطالعه موردی: سد گردیان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه مهندسی آب، دانشگاه تبریز، ایران

چکیده

لایه‌های رسی متراکم از متداول ترین لایه‎های نفوذ ناپذیر به شمار می‌روند. واگرایی و ترک خوردگی رس را اجتناب رس را کاهش و ضرورت تثبیت خاک رس لایه‌های رسی از جمله عواملی هستند که کارایی خاک رس و اهمیت خودترمیمی ترک‌ها در لایه‌های رسی به عنوان یکی از ناپذیر می نماید. خاصیت ترمیمی خاک ر ُس در چند سال اخیر مورد توجه محققین بوده است. در این تحقیق عملکرد شاخص‌ها و ویژگی‌های مثبت ر ُس مصالح قرضه گرگر در سد گردیان خودترمیمی و واگرایی لایه‌های رسی در اثر افزودن آهک بر روی خاک ر مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته است. بدین منظور برای دو نمونه خاک واگرا با افزودن آهک ساختمانی به میزان 0/25 ،0/5 ،1 و 2 درصد و انجام آزمایش‌های هیدرومتری مضاعف، حدود اتربرگ و پین هول روند واگرایی و خودترمیمی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که با افزودن 1درصد آهک به خاک رس، دامنه خمیری افزایش یافته و دبی خروجی آزمایش پین هول برای هر دو نمونه 28 درصد و قطر نهایی نمونه برای هر دو خاک 67 درصد کاهش پیدا کرده که این حاکی از بهبود روند خودترمیمی وکاهش واگرایی و تبدیل شدن به خاک غیر واگرا می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Experimental investigation of lime impact on self-healing and dispersion processes of clay soils (Case study: Gurdyan dam)

نویسندگان [English]

  • Kiyoumars Roushangar
  • Mohammad Taghi Alami
  • Yagoub Houshyar
Civil Engineering Department, Tabriz University, Tabriz, Iran.
چکیده [English]

Dispersive soils have been responsible for excessive erosion in some soil practices or structures such as dams or channels. Dispersion and high penetration of clay soils are the important factors, which can reduce the efficiency of clay soils and lead to the failure of dams and embankments. Soil stabilization is an effective technique for controlling erosion. Clay soil self-healing characteristic as one of the positive characteristics of this type of soil has been investigated in recent years. In this research, the impact of lime on self- healing capacity of clay soils was investigated. In this regard, soil samples excavated from Gordyan dam (Iran) were considered. Two samples (S2 and S3) of dispersive soils (ND3 and ND4) with 0.25, 0.5, 1, and 2 % lime were prepared. Pinhole, double hydrometer and atterberg limits tests were performed and self-healing and dispersion processes of samples were investigated. The results showed that with adding 1% of lime to clay soils, the range of soil plasticity increased and the outflow of the pinhole test and the final diameter of both samples decreased up to 28% and 67%, respectively. This issue indicated an improvement in clay soil self-healing capacity and a reduction in soil dispersivity. The results also showed that the pinhole test led to more accurate and reliable results than other tests in investigating the clay soil dispersivity.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Clay soil, Dispersive
  • Double hydrometer
  • Lime
  • Pinhole test
  • Self-Healing

مراجع

[1] Al-Rawas A. A., Hago A.W., Al-Sarmi, H., Effect of lime, cement and Sarooj (artificial pozzolan) on the swelling potential of an expansive soil from Oman. Building and Environment 40, (2005) 681-687.
[2]Lin, D.F., Lin, K.L., Hung, M.J., Luo. HL., Sludge ash/hydrated lime on the geotechnical properties of soft soil. Journal of Hazardous Materials145, (2007) 58-64.
[3] Sakr MA., Shahin M.A., Metwally, Y.M., Utilization of lime for stabilizing soft clay soil of high organic content.Geotechnical and Geological Engineering 27, (2009) 105-113.
[4]  Abu Seif, E.S.S.,  Efficiency of Quicklime in Reducing the Swelling Potential of Pulverized  Expansive Shale, Northern Jeddah, Saudi Arabia, Bulletin of Engineering Geology and the Environment, 74, (2015) 637-650.
[5] Dif, A.E, Bluemel, W.F., Expansive Soils under Cyclic Drying and Wetting. ASTM  Geotechnical Testing 14(1), (1991) 96-102.
[6]  Al-Homoud, A.S., Basma, A.A., Husein Maluawi, A.I., Al Bashabsheh, M.A., Cyclic Swelling Behavior of Clays. Geotechnical Enginearing 121(7), (1995) 562-565.
[7] Cokca. E,. Use of class C fly ashes for the stabilization of an expansive soil. Geotechnical and Geo environmental Engineering 127 (7), (2001) 568-573.
[8] Pejon, O.J., Zuquette, L.V., Analysis of cyclic swelling of mudrocks. Engineering Geology 67, (2002),  97-108.
[9] D 698, ASTM Standard., Standard Test Methods for Laboratory Compaction Characteristics of Soil Using Standard Effort. Originally published as (2000). D 698 – 42T.
[10] Sherard. J.L., Dunnigan, L.P., Decker, R.S, Pinhole Test for Identifying Dispersive Soils. Journal of the Geotechnical Engineering Division 102, (1976). 69-85.
[11]    D-4647-93, ASTM standard, Standard test method for identification and classification of Dispersive clay soils by the Pinhole Test (1998).
 
نشریه مهندسی عمران امیرکبیر
دوره 52، شماره 6
شهریور 1399
صفحه 1347-1360

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار